Bosman Wijnkopers

Hoe leg ik de perfecte wijnkelder aan?

In de loop der decennia heb ik heel wat privéwijnkelders vanbinnen gezien en er ook heel wat helpen realiseren. Het klinkt gek, maar om een evenwichtige kelder op te bouwen moet je eerder de hand op de knip houden dan met briefjes van honderd euro wapperen. Waarom? Dat leg ik straks uit, eerst even wat opmerkelijke kelders.

Hoe komen die belletjes eigenlijk in de wijn?

DATUM

23 augustus 2023

TEKST

Nico McGough

BEELD

PR & Martijn Beekman

Bosman Wijnkopers

Hoe leg ik de perfecte wijnkelder aan?

In de loop der decennia heb ik heel wat privéwijnkelders vanbinnen gezien en er ook heel wat helpen realiseren. Het klinkt gek, maar om een evenwichtige kelder op te bouwen moet je eerder de hand op de knip houden dan met briefjes van honderd euro wapperen. Waarom? Dat leg ik straks uit, eerst even wat opmerkelijke kelders.

Zij was ooit de koningin van de rosse buurt, en een vaste wijnklant. Opeens moest ik mij melden en ik kreeg een rondleiding door haar ‘huis’. Wat meteen opviel, waren de vele badkamers. De uitleg was dat zij nu een ‘echte wijnkelder’ wilde, maar niet zo een waar je een steil trappetje af moet met je hoge hakken en zwierige kleding om een fles ‘Dom Peridon’ te halen. De juiste uitspraak van deze elite-champagne was aan haar voorbijgegaan. “Zoek maar de meest geschikte kamer uit en bouw de kelder,” was de opdracht. Ik koos voor een badkamer zonder enig contact met de buitenwereld. Geen zon betekent tenslotte minder koelen.


‘Al snel kreeg ik van de veilingmeester al snel de bijnaam ‘the young gentleman from Holland with the sweet tooth’

‘Sweet tooth’

Nadat de nodige vierkante meters isolatiemateriaal waren aangebracht, konden de op maat gemaakte, houten wijnrekken met zwaluwstaartverbindingen op hun plek worden gezet. BLR-Bimon zorgde voor de noodzakelijke kelderkoeling en na een maand was er een schitterende, gekoelde inloopkelder op de derde etage gerealiseerd. Toen moest de wijnkelder natuurlijk nog vól.

Wijnveiler Christie’s in Amsterdam

Al favorieten van madam werden in groten getale aangeschaft: de eerder genoemde Dom Pérignon, maar ook copieuze hoeveelheden vloeibaar goud want ze hield van weelderig zoet. Omdat ik met regelmaat bij wijnveiler Christie’s in Amsterdam en Londen mijn hand omhoog mocht houden voor haar, kreeg ik van de veilingmeester al snel de bijnaam ‘the young gentleman from Holland with the sweet tooth’. En dat klopte ook, want kist na kist met het edelste zoet wisselde van eigenaar en belandde in de rekken in madams kelder.

Gemiste kans

Soms gaat het echter niet goed. Zo adviseerde ik een zéér welgestelde familie uit het Verre Oosten die in Den Haag kwam wonen. Bij mijn intakegesprek inspecteerde ik de kelder. Inderdaad fantastisch aangelegd met natuurstenen nissen voor de flessen en een koelaggregaat waar de Noordpool bij verbleekte. Maar ook deze wijnkelder was leeg.
Ik liet er al mijn wijnkoperstalent op los en kwam binnen een dag met een compleet inkoopplan voor de komende vijf jaar. Alles erop en eraan.


Lees ook:
Welke wijnen drinken we in het voorjaar?
Nico knows best 5x voorjaarswijnen

Dagelijkse wijn, zondagse wijn, oplegwijn uit alle klassieke gebieden en port voor de volgende generatie. Helaas mocht het niet baten, want twee weken later bezocht ik de familie weer en ik zag tot mijn afgrijzen dat de wijnkelder tot het plafond toe was volgeladen.

‘Mijn maatje Jort Kelder omschrijft dit soort drinkgedrag als ‘leversbedreigend’

Met zonder uitzonderingen de foute jaren, de verkeerde wijnen en in hoeveelheden waar je de komende tien jaar de hele dag van op een roze wolk moet lopen om het op te krijgen. Mijn maatje Jort Kelder omschrijft dit soort drinkgedrag als ‘leversbedreigend’.
Een gemiste kans dus, maar er was in ieder geval wel een collega die in één klap van alle winkeldochters af was.

Evenwichtig

Maar nu serieus: hoe bouw je dan wél een evenwichtige wijnkelder?
In de eerste plaats moet er een ruimte zijn, koel, donker en trillingvrij. Dat kan boven- óf benedengronds, maar in beide gevallen is koelen wel het devies. BLR-Bimon is mijn vaste partner, zij koelen voor redelijke bedragen een ruimte waardoor er ’s zomers en ’s winters een stabiel klimaat heerst van op of rond de 14 graden Celsius. Houdt er goed rekening mee dat hoe beter de isolatie (inclusief plafondisolatie!), hoe beter het eindresultaat. Dat is het makkelijke deel.

‘Het modulaire Vinicase-systeem is gemaakt van verpulverde grond uit de steengroeve van Comblanchien in de Bourgogne. Veel mooier dan dit wordt het niet’

Welke rekken?

Dan meteen al het eerste dilemma: worden het op maat gemaakte houten rekken of eenvoudige stalen rekken? Of fraaie stenen nissen om van te watertanden (zie foto)? Deze zijn van het modulaire Vinicase-systeem en zijn gemaakt van verpulverde grond uit de steengroeve van Comblanchien in de Bourgogne. Veel mooier dan dit wordt het niet. Door de aanzienlijke massa materie die om de flessen heen ligt, lijkt het ook een temperatuurregulerende werking te hebben, vergelijkbaar met de grote kiezelstenen in de wijngaarden van de Zuid-Rhône. Deze houden de warmte overdag vast en stralen die ’s nachts uit om de druiven warme voetjes te geven.

Opvallend en gunstig is dat er in het Vinicase-systeem twee rijen flessen achter elkaar passen, waardoor een ongekend hoge opslagcapaciteit ontstaat. Ideaal voor kleine wijnkelders. Dankzij de uitneembare schappen kunnen de nissen worden aangepast aan de actuele samenstelling van de wijnverzameling van de gebruiker. Zo kun je door een schap te plaatsen een restant van een bepaalde jaargang een eigen vakje geven. Wanneer dit restant is opgedronken, haal je het schap weer weg, zodat er weer een groot vak beschikbaar komt voor nieuw aangekochte wijnen.


Duizend verkeerd gekochte flessen betekent drie jaar tegen de klippen op drinken.

Dan komt het moeilijke deel, want de duizendjes branden in je zak en de kelder móét vol. Maar in de beperking toont zich de meester. Een beetje wijnkelder herbergt tussen de tweeduizend en vijfduizend flessen. Als die allemaal tegelijk op dronk komen, ontstaat er geen leversbedreigende situatie, maar een tsunami. Je krijgt die wijn gewoon niet tijdig op en langzaam verpietert je kostbare wijn, stukje bij beetje. Doodzonde.

Duizend verkeerd gekochte flessen betekent drie jaar tegen de klippen op drinken.
Veel verstandiger is het van tevoren opstellen van een inkoopplan dat echt is afgestemd op je eigen wijnsmaak. Ben je dól op pinot noir, leg dan geen vijftig kisten top-bordeaux weg. Háát je zoet, koop dan geen stapel kisten weelderige sauternes of stoere vintage port.

Bezint eer gij…

Een mooie, evenwichtige wijnkelder begint dus bij een goed gesprek met de vaste leverancier. Ik zeg nadrukkelijk ‘vaste’, want iedere week een nieuwe wijnleverancier aandoen, zal het eindresultaat niet bevorderen. Je wisselt immers ook niet wekelijks van kapper, tandarts, huisarts of verzekeringsadviseur. De betrokken wijnvakman/-vrouw moet dus (gaan) begrijpen waar je persoonlijke voorkeur naar uitgaat.

‘Meegewogen moeten worden: hoeveel flessen ga je op jaarbasis leegmaken en hoe vaak houd je diners thuis, tuinfeesten et cetera’

Tuinfeesten

Meegewogen moeten worden: hoeveel flessen ga je op jaarbasis leegmaken en hoe vaak houd je diners thuis, tuinfeesten et cetera. Als je één keer per jaar op oudejaarsavond de buren op bezoek krijgt, is dat een ander drinkpatroon dan wanneer je zeven buitenshuis wonende studentenkinderen ieder weekend met aanhang over de vloer hebt. Als deze parameters in kaart zijn gebracht, kan het leuke werk beginnen.

Van alles wat

Zoals eerder geschetst, is het van belang om te kopen waar je dol op bent. Laten we het makkelijk houden en Bordeaux-wijnen aanwijzen. Dit fameuze wijngebied kent allerlei ‘lagen’. Je hebt de instapwijnen, die heel charmant kunnen zijn en soms over een uitstekend bewaarpotentieel beschikken. Je hebt voor weinig geld (10 tot 15 euro) toch iets moois in de kelder én het wordt ieder jaar weer een beetje beter. Dan is er een zéér grote ‘tussenlaag’, wijnen van 15 tot 20 euro per fles. Hier kunnen juweeltjes bij zitten die – afhankelijk van het jaar – zes tot tien jaar kunnen rijpen.


‘De uppercrust van Bordeaux die helaas in toenemende mate in handen is van grote investeerders: banken, supermarkteigenaren, verzekeraars, autobouwers, wegenbouwers, gsm-netwerkeigenaren en soortgelijke steenrijken’

Daarna zitten we al in de subtop, de Crus Bourgeois. Deze classificatie werd in 2020 weer aan een herziening onderworpen. Soms bieden deze wijnen een uitzonderlijke prijsprestatie. Hier zit ook een overtreffende trap bij, Crus Bourgeois Exceptionnels, met ook wijnen die op ‘Grand Cru-niveau’ presteren, maar voor aanzienlijk minder geld. En dan is de naam genoemd: de Grands Cru’s.

Bordeaux

Dit is de uppercrust van Bordeaux die helaas in toenemende mate in handen is van grote investeerders: banken, supermarkteigenaren, verzekeraars, autobouwers, wegenbouwers, gsm-netwerkeigenaren en soortgelijke steenrijken. Sinds de ‘financials’ het Grand Cru-roer hebben overgenomen, is de prijsontwikkeling enorm en heeft de kleine liefhebber het nakijken. Geen poen, geen grote bordeaux, zeg maar. Het is opvallend dat de reputatie van deze 61 Grand Cru’s van de Médoc het hele prijsbeeld van Bordeaux bepalen. Omdat de Grand Cru-wijnen soms overtrokken duur zijn, lijkt de rest dat ook. Niets is echter minder waar.

Veel meer moois

Wat kan behalve klassieke bordeaux een privékelder nog meer sieren? Mooie, witte wijnen die beter worden met wat jaren rust. Te denken valt aan witte bourgognes tot en met ‘villages’-niveau, maar ook Loirewijnen van de chenin blanc-druif (Vouvray en Savennières o.a.) en de stijlvolle (Duitse) riesling.
Een voorbeeld. Ik opende recent een Clos du Papillon 2006 van Florent Baumard. Wát een superwijn en dan te bedenken dat ie al vijftien jaar oud was. Weer andere wijnen houden het niet zolang uit en dienen ‘kort’ gekocht te worden. Zeg maar dat die maximaal 18 tot 24 maanden in de kelder mogen. Een goede adviseur weet feilloos de weg in dit woud vol jaren en stijlen.

Leeftijdsklok

Met rood mag je ook goed kijken naar de leeftijdsklok, want die tikt door. De wijnkelder goed vullen met wijnen die het tien tot dertig jaar uithouden, is perfect. Maar kijk ook naar wijnen die na twee jaar al véél rijper zijn. Eenvoudige rode bourgogne, beaujolais, lichte rode Loire en wijnen uit de Rhône en de Languedoc. Hierop sluit je vervolgens de wijnen aan die drie tot vijf jaar kunnen rijpen, zoals fraaie tempranillo gebaseerde wijnen uit Spanje. Maar zeker ook wijnen uit Australië, Amerika en Zuid-Afrika. En natuurlijk elegante wijnen uit Italië als topniveau Valpolicella en Chianti, fraaie Barbera uit Piemonte, krachtpatsers uit het uiterste zuiden van de laars, Taurasi, Primitivo di Manduria.

Hierop volgen dan de wijnen die het vijf tot tien jaar uithouden. De eerder aangehaalde middenklassers uit de Bordeaux, rode bourgognes tot en met ‘villages’-niveau. Fraaie wijnen uit de Noord- of Zuid-Rhône. Midden- tot hoge kwaliteit Spanjaarden, dito Italianen en stoere wijnen uit Portugal. Denk uit Frankrijk ook aan minder bekende appellaties als Madiran of Cahors waar steengoede ‘oplegwijnen’ zijn te vinden voor heel redelijke prijzen. De top uit Chili, Argentinië, Australië, Zuid-Afrika past ook in dit rijtje.

De top ‘en primeur’

Tsja, en dan is het tijd voor het grotere werk. Dit zijn vaak niet de wijnen die in scheepsladingen worden aangekocht. Het is ook om die reden dat veel topwijnen en megatopwijnen verpakt zitten in kisten van zes of zelfs drie flessen. In deze categorie dicteert het budget de mogelijkheden. Met zes flessen Lafite of Mouton is het al snel zaak om de lokale bank te overvallen, want dat spul kost pas écht geld. Maar als je slim inkoopt tijdens de ‘primeur’-weken in het voorjaar, dan koop je hartstikke mooie wijnen van het hoogste echelon tegen haalbare prijzen. De bekendste ‘primeur’-campagne is die van Bordeaux.


‘Bij het opbouwen van een evenwichtige kelder doe je er goed aan om vijf jaar op rij wat te kopen’

Doorgaans mogen de professionals in april ter plaatse komen proeven. Voor schrijver dezes is dat een week lang als een krankzinnige werken om alle topkastelen zelf even aan te doen, vijftien tot twintig afspraken per dag, tempo dus. De daaruit voortvloeiende proefnotities komen dan beschikbaar voor mijn klanten en zodra het kasteel de prijs vrijgeeft, kunnen zij inschrijven voor de betreffende wijn. Bij het opbouwen van een evenwichtige wijnkelder doe je er goed aan om vijf jaar op rij wat te kopen.

Châteauneuf du Pape

Niet in één klap het budget opsouperen, maar uitsmeren. Wat rode bourgogne betreft wat wijnen op Premier Cru-niveau, en als de beurs het toelaat wellicht een enkele Grand Cru. Uit de Rhône zou ik niet direct Châteauneuf du Pape adviseren maar veel eerder Côte Rôtie of Hermitage. Net zo kostbaar maar veel indrukwekkender.

‘Grote, geconcentreerde Malbec uit Argentinië voor wanneer koningin Màxima met manlief komt eten mag niet ontbreken.’ © RVD – Martijn Beekman

Màxima

Uit Italië komen grootse wijnen als Barolo, Amarone en Brunello di Montalcino en uit Spanje zijn er giganten uit Ribera del Duero, Priorat en Rioja. Uit Australië blockbusters uit betimmerde druivenrassen als shiraz of cabernet-sauvignon. Dat mag ook gezegd worden van grote wijnen uit Zuid-Afrika, en kijk dan ook naar de hypertop uit de pinotagedruif. Grote, geconcentreerde Malbec uit Argentinië voor wanneer koningin Màxima met manlief komt eten mag niet ontbreken in de wijnkelder.


‘Probeer ook bij te houden wat je van de wijnen vindt als ze eenmaal opengaan’

Koop geen driehonderd flessen van hetzelfde soort, maar drie-zes-twaalf flessen van heel veel soorten. Zo ontstaat een gevarieerd en interessant geheel waar je als keldermeester blij en trots van wordt. Probeer ook bij te houden wat je van de wijnen vindt als ze eenmaal opengaan. Dat kan in een eenvoudig gelinieerd schriftje, maar ook digitaal, al naar gelang je wensen en technisch kunnen.

Zoet

Weliswaar is ‘zoet’ uit, maar tóch mag wat moois niet ontbreken. Schitterende, geconcentreerde en weelderig zoete wijnen uit bijvoorbeeld Zuid-Afrika. Maar natuurlijk ook de oerklassieke sauternes uit Bordeaux. En als de beurs het toelaat de hypertop uit Duitsland, Beerenauslese of Trockenbeerenauslese. Ook hier is het advies om niet een hele plens van dezelfde wijn te nemen, maar juist breed kopen, verschillende regio’s, druivenrassen et cetera. Beetje van dit, beetje van dat.


Grote vintage port komt pas na een jaar of tien in de fles een héél klein beetje tot zijn recht.

De opleg zoete wijn ‘par excellence’ is natuurlijk vintage port. Dit is de absolute top van de Douro-vallei en wordt doorgaans alleen geproduceerd in de betere, beste jaren. Grote vintage port komt pas na een jaar of tien in de fles een héél klein beetje tot zijn recht. Maar eigenlijk moet je er twintig jaar geduld voor betrachten. Het is een oude Britse traditie om van het geboortejaar van je kind(eren) een kist vintage port weg te leggen. Grote port houdt het gemakkelijk 35 tot 65 jaar uit en wordt daarom gezien als de wijn voor de volgende generatie.

Een wijnkelder bouwen kan voor de werkelijke liefhebber het verwezenlijken van een droom zijn. Het bijhouden van een goede kelder is een fantastisch leuke hobby waar familie én vrienden van meeprofiteren, En dat mag ook worden gezegd van de kinderen die de kelder erven.

Bruikbare adressen:

• Vinicase,wijnoplegsystemen, kelderkoeling et cetera: www.exaro.nl

• BLR-Bimon, wijnkelderkoeling: www.blr-bimon.nl

datum 23 augustus 2023
tekst Nico McGough beeld PR & Martijn Beekman

Zij was ooit de koningin van de rosse buurt, en een vaste wijnklant. Opeens moest ik mij melden en ik kreeg een rondleiding door haar ‘huis’. Wat meteen opviel, waren de vele badkamers. De uitleg was dat zij nu een ‘echte wijnkelder’ wilde, maar niet zo een waar je een steil trappetje af moet met je hoge hakken en zwierige kleding om een fles ‘Dom Peridon’ te halen. De juiste uitspraak van deze elite-champagne was aan haar voorbijgegaan. “Zoek maar de meest geschikte kamer uit en bouw de kelder,” was de opdracht. Ik koos voor een badkamer zonder enig contact met de buitenwereld. Geen zon betekent tenslotte minder koelen.


‘Al snel kreeg ik van de veilingmeester al snel de bijnaam ‘the young gentleman from Holland with the sweet tooth’

‘Sweet tooth’

Nadat de nodige vierkante meters isolatiemateriaal waren aangebracht, konden de op maat gemaakte, houten wijnrekken met zwaluwstaartverbindingen op hun plek worden gezet. BLR-Bimon zorgde voor de noodzakelijke kelderkoeling en na een maand was er een schitterende, gekoelde inloopkelder op de derde etage gerealiseerd. Toen moest de wijnkelder natuurlijk nog vól.

Wijnveiler Christie’s in Amsterdam

Al favorieten van madam werden in groten getale aangeschaft: de eerder genoemde Dom Pérignon, maar ook copieuze hoeveelheden vloeibaar goud want ze hield van weelderig zoet. Omdat ik met regelmaat bij wijnveiler Christie’s in Amsterdam en Londen mijn hand omhoog mocht houden voor haar, kreeg ik van de veilingmeester al snel de bijnaam ‘the young gentleman from Holland with the sweet tooth’. En dat klopte ook, want kist na kist met het edelste zoet wisselde van eigenaar en belandde in de rekken in madams kelder.

Gemiste kans

Soms gaat het echter niet goed. Zo adviseerde ik een zéér welgestelde familie uit het Verre Oosten die in Den Haag kwam wonen. Bij mijn intakegesprek inspecteerde ik de kelder. Inderdaad fantastisch aangelegd met natuurstenen nissen voor de flessen en een koelaggregaat waar de Noordpool bij verbleekte. Maar ook deze wijnkelder was leeg.
Ik liet er al mijn wijnkoperstalent op los en kwam binnen een dag met een compleet inkoopplan voor de komende vijf jaar. Alles erop en eraan.


Lees ook:
Welke wijnen drinken we in het voorjaar?
Nico knows best 5x voorjaarswijnen

Dagelijkse wijn, zondagse wijn, oplegwijn uit alle klassieke gebieden en port voor de volgende generatie. Helaas mocht het niet baten, want twee weken later bezocht ik de familie weer en ik zag tot mijn afgrijzen dat de wijnkelder tot het plafond toe was volgeladen.

‘Mijn maatje Jort Kelder omschrijft dit soort drinkgedrag als ‘leversbedreigend’

Met zonder uitzonderingen de foute jaren, de verkeerde wijnen en in hoeveelheden waar je de komende tien jaar de hele dag van op een roze wolk moet lopen om het op te krijgen. Mijn maatje Jort Kelder omschrijft dit soort drinkgedrag als ‘leversbedreigend’.
Een gemiste kans dus, maar er was in ieder geval wel een collega die in één klap van alle winkeldochters af was.

Evenwichtig

Maar nu serieus: hoe bouw je dan wél een evenwichtige wijnkelder?
In de eerste plaats moet er een ruimte zijn, koel, donker en trillingvrij. Dat kan boven- óf benedengronds, maar in beide gevallen is koelen wel het devies. BLR-Bimon is mijn vaste partner, zij koelen voor redelijke bedragen een ruimte waardoor er ’s zomers en ’s winters een stabiel klimaat heerst van op of rond de 14 graden Celsius. Houdt er goed rekening mee dat hoe beter de isolatie (inclusief plafondisolatie!), hoe beter het eindresultaat. Dat is het makkelijke deel.

‘Het modulaire Vinicase-systeem is gemaakt van verpulverde grond uit de steengroeve van Comblanchien in de Bourgogne. Veel mooier dan dit wordt het niet’

Welke rekken?

Dan meteen al het eerste dilemma: worden het op maat gemaakte houten rekken of eenvoudige stalen rekken? Of fraaie stenen nissen om van te watertanden (zie foto)? Deze zijn van het modulaire Vinicase-systeem en zijn gemaakt van verpulverde grond uit de steengroeve van Comblanchien in de Bourgogne. Veel mooier dan dit wordt het niet. Door de aanzienlijke massa materie die om de flessen heen ligt, lijkt het ook een temperatuurregulerende werking te hebben, vergelijkbaar met de grote kiezelstenen in de wijngaarden van de Zuid-Rhône. Deze houden de warmte overdag vast en stralen die ’s nachts uit om de druiven warme voetjes te geven.

Opvallend en gunstig is dat er in het Vinicase-systeem twee rijen flessen achter elkaar passen, waardoor een ongekend hoge opslagcapaciteit ontstaat. Ideaal voor kleine wijnkelders. Dankzij de uitneembare schappen kunnen de nissen worden aangepast aan de actuele samenstelling van de wijnverzameling van de gebruiker. Zo kun je door een schap te plaatsen een restant van een bepaalde jaargang een eigen vakje geven. Wanneer dit restant is opgedronken, haal je het schap weer weg, zodat er weer een groot vak beschikbaar komt voor nieuw aangekochte wijnen.


Duizend verkeerd gekochte flessen betekent drie jaar tegen de klippen op drinken.

Dan komt het moeilijke deel, want de duizendjes branden in je zak en de kelder móét vol. Maar in de beperking toont zich de meester. Een beetje wijnkelder herbergt tussen de tweeduizend en vijfduizend flessen. Als die allemaal tegelijk op dronk komen, ontstaat er geen leversbedreigende situatie, maar een tsunami. Je krijgt die wijn gewoon niet tijdig op en langzaam verpietert je kostbare wijn, stukje bij beetje. Doodzonde.

Duizend verkeerd gekochte flessen betekent drie jaar tegen de klippen op drinken.
Veel verstandiger is het van tevoren opstellen van een inkoopplan dat echt is afgestemd op je eigen wijnsmaak. Ben je dól op pinot noir, leg dan geen vijftig kisten top-bordeaux weg. Háát je zoet, koop dan geen stapel kisten weelderige sauternes of stoere vintage port.

Bezint eer gij…

Een mooie, evenwichtige wijnkelder begint dus bij een goed gesprek met de vaste leverancier. Ik zeg nadrukkelijk ‘vaste’, want iedere week een nieuwe wijnleverancier aandoen, zal het eindresultaat niet bevorderen. Je wisselt immers ook niet wekelijks van kapper, tandarts, huisarts of verzekeringsadviseur. De betrokken wijnvakman/-vrouw moet dus (gaan) begrijpen waar je persoonlijke voorkeur naar uitgaat.

‘Meegewogen moeten worden: hoeveel flessen ga je op jaarbasis leegmaken en hoe vaak houd je diners thuis, tuinfeesten et cetera’

Tuinfeesten

Meegewogen moeten worden: hoeveel flessen ga je op jaarbasis leegmaken en hoe vaak houd je diners thuis, tuinfeesten et cetera. Als je één keer per jaar op oudejaarsavond de buren op bezoek krijgt, is dat een ander drinkpatroon dan wanneer je zeven buitenshuis wonende studentenkinderen ieder weekend met aanhang over de vloer hebt. Als deze parameters in kaart zijn gebracht, kan het leuke werk beginnen.

Van alles wat

Zoals eerder geschetst, is het van belang om te kopen waar je dol op bent. Laten we het makkelijk houden en Bordeaux-wijnen aanwijzen. Dit fameuze wijngebied kent allerlei ‘lagen’. Je hebt de instapwijnen, die heel charmant kunnen zijn en soms over een uitstekend bewaarpotentieel beschikken. Je hebt voor weinig geld (10 tot 15 euro) toch iets moois in de kelder én het wordt ieder jaar weer een beetje beter. Dan is er een zéér grote ‘tussenlaag’, wijnen van 15 tot 20 euro per fles. Hier kunnen juweeltjes bij zitten die – afhankelijk van het jaar – zes tot tien jaar kunnen rijpen.


‘De uppercrust van Bordeaux die helaas in toenemende mate in handen is van grote investeerders: banken, supermarkteigenaren, verzekeraars, autobouwers, wegenbouwers, gsm-netwerkeigenaren en soortgelijke steenrijken’

Daarna zitten we al in de subtop, de Crus Bourgeois. Deze classificatie werd in 2020 weer aan een herziening onderworpen. Soms bieden deze wijnen een uitzonderlijke prijsprestatie. Hier zit ook een overtreffende trap bij, Crus Bourgeois Exceptionnels, met ook wijnen die op ‘Grand Cru-niveau’ presteren, maar voor aanzienlijk minder geld. En dan is de naam genoemd: de Grands Cru’s.

Bordeaux

Dit is de uppercrust van Bordeaux die helaas in toenemende mate in handen is van grote investeerders: banken, supermarkteigenaren, verzekeraars, autobouwers, wegenbouwers, gsm-netwerkeigenaren en soortgelijke steenrijken. Sinds de ‘financials’ het Grand Cru-roer hebben overgenomen, is de prijsontwikkeling enorm en heeft de kleine liefhebber het nakijken. Geen poen, geen grote bordeaux, zeg maar. Het is opvallend dat de reputatie van deze 61 Grand Cru’s van de Médoc het hele prijsbeeld van Bordeaux bepalen. Omdat de Grand Cru-wijnen soms overtrokken duur zijn, lijkt de rest dat ook. Niets is echter minder waar.

Veel meer moois

Wat kan behalve klassieke bordeaux een privékelder nog meer sieren? Mooie, witte wijnen die beter worden met wat jaren rust. Te denken valt aan witte bourgognes tot en met ‘villages’-niveau, maar ook Loirewijnen van de chenin blanc-druif (Vouvray en Savennières o.a.) en de stijlvolle (Duitse) riesling.
Een voorbeeld. Ik opende recent een Clos du Papillon 2006 van Florent Baumard. Wát een superwijn en dan te bedenken dat ie al vijftien jaar oud was. Weer andere wijnen houden het niet zolang uit en dienen ‘kort’ gekocht te worden. Zeg maar dat die maximaal 18 tot 24 maanden in de kelder mogen. Een goede adviseur weet feilloos de weg in dit woud vol jaren en stijlen.

Leeftijdsklok

Met rood mag je ook goed kijken naar de leeftijdsklok, want die tikt door. De wijnkelder goed vullen met wijnen die het tien tot dertig jaar uithouden, is perfect. Maar kijk ook naar wijnen die na twee jaar al véél rijper zijn. Eenvoudige rode bourgogne, beaujolais, lichte rode Loire en wijnen uit de Rhône en de Languedoc. Hierop sluit je vervolgens de wijnen aan die drie tot vijf jaar kunnen rijpen, zoals fraaie tempranillo gebaseerde wijnen uit Spanje. Maar zeker ook wijnen uit Australië, Amerika en Zuid-Afrika. En natuurlijk elegante wijnen uit Italië als topniveau Valpolicella en Chianti, fraaie Barbera uit Piemonte, krachtpatsers uit het uiterste zuiden van de laars, Taurasi, Primitivo di Manduria.

Hierop volgen dan de wijnen die het vijf tot tien jaar uithouden. De eerder aangehaalde middenklassers uit de Bordeaux, rode bourgognes tot en met ‘villages’-niveau. Fraaie wijnen uit de Noord- of Zuid-Rhône. Midden- tot hoge kwaliteit Spanjaarden, dito Italianen en stoere wijnen uit Portugal. Denk uit Frankrijk ook aan minder bekende appellaties als Madiran of Cahors waar steengoede ‘oplegwijnen’ zijn te vinden voor heel redelijke prijzen. De top uit Chili, Argentinië, Australië, Zuid-Afrika past ook in dit rijtje.

De top ‘en primeur’

Tsja, en dan is het tijd voor het grotere werk. Dit zijn vaak niet de wijnen die in scheepsladingen worden aangekocht. Het is ook om die reden dat veel topwijnen en megatopwijnen verpakt zitten in kisten van zes of zelfs drie flessen. In deze categorie dicteert het budget de mogelijkheden. Met zes flessen Lafite of Mouton is het al snel zaak om de lokale bank te overvallen, want dat spul kost pas écht geld. Maar als je slim inkoopt tijdens de ‘primeur’-weken in het voorjaar, dan koop je hartstikke mooie wijnen van het hoogste echelon tegen haalbare prijzen. De bekendste ‘primeur’-campagne is die van Bordeaux.


‘Bij het opbouwen van een evenwichtige kelder doe je er goed aan om vijf jaar op rij wat te kopen’

Doorgaans mogen de professionals in april ter plaatse komen proeven. Voor schrijver dezes is dat een week lang als een krankzinnige werken om alle topkastelen zelf even aan te doen, vijftien tot twintig afspraken per dag, tempo dus. De daaruit voortvloeiende proefnotities komen dan beschikbaar voor mijn klanten en zodra het kasteel de prijs vrijgeeft, kunnen zij inschrijven voor de betreffende wijn. Bij het opbouwen van een evenwichtige wijnkelder doe je er goed aan om vijf jaar op rij wat te kopen.

Châteauneuf du Pape

Niet in één klap het budget opsouperen, maar uitsmeren. Wat rode bourgogne betreft wat wijnen op Premier Cru-niveau, en als de beurs het toelaat wellicht een enkele Grand Cru. Uit de Rhône zou ik niet direct Châteauneuf du Pape adviseren maar veel eerder Côte Rôtie of Hermitage. Net zo kostbaar maar veel indrukwekkender.

‘Grote, geconcentreerde Malbec uit Argentinië voor wanneer koningin Màxima met manlief komt eten mag niet ontbreken.’ © RVD – Martijn Beekman

Màxima

Uit Italië komen grootse wijnen als Barolo, Amarone en Brunello di Montalcino en uit Spanje zijn er giganten uit Ribera del Duero, Priorat en Rioja. Uit Australië blockbusters uit betimmerde druivenrassen als shiraz of cabernet-sauvignon. Dat mag ook gezegd worden van grote wijnen uit Zuid-Afrika, en kijk dan ook naar de hypertop uit de pinotagedruif. Grote, geconcentreerde Malbec uit Argentinië voor wanneer koningin Màxima met manlief komt eten mag niet ontbreken in de wijnkelder.


‘Probeer ook bij te houden wat je van de wijnen vindt als ze eenmaal opengaan’

Koop geen driehonderd flessen van hetzelfde soort, maar drie-zes-twaalf flessen van heel veel soorten. Zo ontstaat een gevarieerd en interessant geheel waar je als keldermeester blij en trots van wordt. Probeer ook bij te houden wat je van de wijnen vindt als ze eenmaal opengaan. Dat kan in een eenvoudig gelinieerd schriftje, maar ook digitaal, al naar gelang je wensen en technisch kunnen.

Zoet

Weliswaar is ‘zoet’ uit, maar tóch mag wat moois niet ontbreken. Schitterende, geconcentreerde en weelderig zoete wijnen uit bijvoorbeeld Zuid-Afrika. Maar natuurlijk ook de oerklassieke sauternes uit Bordeaux. En als de beurs het toelaat de hypertop uit Duitsland, Beerenauslese of Trockenbeerenauslese. Ook hier is het advies om niet een hele plens van dezelfde wijn te nemen, maar juist breed kopen, verschillende regio’s, druivenrassen et cetera. Beetje van dit, beetje van dat.


Grote vintage port komt pas na een jaar of tien in de fles een héél klein beetje tot zijn recht.

De opleg zoete wijn ‘par excellence’ is natuurlijk vintage port. Dit is de absolute top van de Douro-vallei en wordt doorgaans alleen geproduceerd in de betere, beste jaren. Grote vintage port komt pas na een jaar of tien in de fles een héél klein beetje tot zijn recht. Maar eigenlijk moet je er twintig jaar geduld voor betrachten. Het is een oude Britse traditie om van het geboortejaar van je kind(eren) een kist vintage port weg te leggen. Grote port houdt het gemakkelijk 35 tot 65 jaar uit en wordt daarom gezien als de wijn voor de volgende generatie.

Een wijnkelder bouwen kan voor de werkelijke liefhebber het verwezenlijken van een droom zijn. Het bijhouden van een goede kelder is een fantastisch leuke hobby waar familie én vrienden van meeprofiteren, En dat mag ook worden gezegd van de kinderen die de kelder erven.

Bruikbare adressen:

• Vinicase,wijnoplegsystemen, kelderkoeling et cetera: www.exaro.nl

• BLR-Bimon, wijnkelderkoeling: www.blr-bimon.nl